Mediation

Komt u er bij het opstellen van het ouderschapsplan niet uit of heeft u anderszins problemen in de communicatie met uw ex-partner, dan kunt u mediation overwegen. Mediation is een manier om conflicten op te lossen. U probeert er dan samen uit te komen, via de bemiddeling van een onafhankelijke derde, de mediator.

Als u als ouders een conflict hebt over bijvoorbeeld de verblijfplaats of de omgangsregeling, zijn uw kinderen geen partij. Zij zijn wel degenen over wie het gaat. Zij hebben daarom ook het recht betrokken te worden bij de besluitvorming, bijvoorbeeld rond het opstellen van een ouderschapsplan. Het is in eerste instantie aan u als ouders om zo goed mogelijk te luisteren naar hun wensen en verlangens. Kinderen kunnen ook heel creatieve oplossingen bedenken. De mediator zal met u bespreken of en op welke manier hij kennis kan maken met de kinderen. In het algemeen hebben kinderen als zij er, gezien hun rijpheid, aan toe zijn recht op een gesprek met de mediator. In dit gesprek gaat het om onderwerpen als de verdeling van zorgtaken en de invulling van het contact tussen ouders en kinderen. Kinderen hebben ook het recht om hun mening te geven in de rechtbankprocedure. Het gaat hier steeds om een recht van het kind en dus niet om een verplichting. De rechter zal een oproep doen als een kind de leeftijd van 12 jaar heeft bereikt.

Bij kinderalimentatie geldt een leeftijdsgrens van 16 jaar. De mediator kan u ook helpen om gezamenlijk aan de kinderen te vertellen welke afspraken u hebt gemaakt. Tijdens een mediation zit u letterlijk met elkaar om de tafel. U bespreekt samen alle aspecten en achtergronden van het conflict, en praat over de wederzijdse voorstellen om tot een oplossing te komen. U kunt in alle soorten conflicten waarvoor u ook een juridische procedure kunt aanspannen voor mediation kiezen.

Denk aan conflicten over omgang met en verblijfsplaats van kinderen, alimentatie voor kinderen of partner, verdeling of verrekening, erfenis, bewind, curatele en mentorschap. De mediator bemiddelt. Dat betekent dat hij de gesprekken begeleidt op zo’n manier dat de partijen tot overeenstemming kunnen komen. De mediator spreekt geen oordeel uit en bemoeit zich ook inhoudelijk niet met de zaak. Hij is onafhankelijk, en heeft geen persoonlijke of zakelijke relatie met een partij. Hij kijkt wel of de eventuele oplossing ook uitvoerbaar is

Mediation moet je willen 
Wil een mediation kans van slagen hebben, dan moeten partijen de bereidheid hebben om met elkaar te onderhandelen. Vaak denkt de een dat de ander niet wil onderhandelen. Dit misverstand is te vermijden als beide partijen een zelftest invullen. Op basis daarvan beslissen ze echt zelf wat ze willen. Vaak kiezen beide partijen, los van elkaar, voor mediation. De zelftest vindt u achter in deze brochure.

Praktische redenen om te kiezen voor mediation 
Verschillende procedures die met elkaar samenhangen, waarbij soms meerdere partijen zijn betrokken, kunnen vaak niet in één gerechtelijke procedure worden behandeld. Bij mediation kan dit wel. Bovendien kan mediation goedkoper uitpakken dan een gerechtelijke procedure.

Wanneer heeft mediation geen zin? 
Mediation is vaak geen goed alternatief als u voor de procedure al zonder succes hebt geprobeerd de zaak door mediation op te lossen. Of als u een rechterlijke uitspraak wilt. Dit hoeft overigens niet altijd te betekenen dat mediation zinloos is. Dat zal bijvoorbeeld af kunnen hangen van de vraag of die uitspraak naar uw mening bijdraagt aan de oplossing van het probleem.

Hoe werkt het?

• Deelname aan de mediation is vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Als u eenmaal voor mediation hebt gekozen, dan is het niet de bedoeling dat u zo maar wegblijft van een bespreking. Partijen en de mediator zijn vrij de mediation te beëindigen bij voorkeur in gezamenlijk overleg. Bij eenzijdige beëindiging spreekt voor zich dat u de andere partij(en) en mediator(s) op de hoogte stelt.    
• Tijdens de eerste bijeenkomst bespreekt de mediator de procedure met u en de andere partij(en). Vervolgens ondertekenen alle partijen een mediationovereenkomst waarin de taken en verplichtingen van alle betrokkenen zijn vastgelegd.
•  Het hangt van de situatie af hoeveel gesprekken u voert en over welke periode. Veel mediations worden binnen een maand afgerond. Het is aan de partijen en de mediator om ervoor te zorgen dat de mediation niet langer dan drie maanden duurt. Bij onvoorziene omstandigheden kan daarvan in overleg met de mediationfunctionaris worden afgeweken. In uren duurt een mediation in familiezaken gemiddeld tien uur.
• Onder zeer bepaalde omstandigheden is het mogelijk te kiezen voor een eendaagse mediation of een mediation die binnen een week is afgerond. In dit soort zaken dient de mediation zeer intensief te worden voorbereid en moeten alle relevante gegevens die nodig zijn om tot een oplossing te komen, beschikbaar zijn. Als een conflict erg is geëscaleerd en de emotionele problemen nog groot zijn, is zo’n korte mediation meestal niet zinvol.
•  Bij zeer complexe zaken of als er veel partijen bij een zaak zijn betrokken, kan het nodig zijn dat twee mediators worden gekozen.
• De gerechtelijke procedure wordt stilgelegd als u voor mediation kiest. Zodra u, de andere partij of de mediator aangeeft de mediation te willen stoppen of als u er toch niet samen uitkomt, zorgt de advocaat dat uw zaak weer terechtkomt bij de behandelend rechter. Hij zet dan de gerechtelijke procedure voort.
• Als het conflict (gedeeltelijk) wordt opgelost, worden de gemaakte afspraken schriftelijk vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst. Hierna moet uw advocaat aan de rechtbank of het gerechtshof laten weten dat de procedure wordt beëindigd. In sommige gevallen kunt u er voor kiezen om uw afspraken in een beslissing of soms in een proces verbaal op te laten nemen.
• Mediation werkt volgens de regels voor vertrouwelijkheid. Dit betekent dat u in alle openheid informatie en voorstellen kunt bespreken. Nieuwe informatie die tijdens de mediation boven tafel komt, is in principe vertrouwelijk. De mediator, uzelf of de andere partij mag deze informatie niet zonder instemming van de anderen aan de rechter of derden verstrekken.
• In principe zijn alle partijen bij alle besprekingen aanwezig. Een enkele keer kan de mediator besluiten u en de andere partij(en) elk voor een afzonderlijk persoonlijk gesprek uit te nodigen.
• Uw advocaat of gemachtigde kan de mediation of delen ervan bijwonen, maar bij voorkeur alleen als de advocaat of gemachtigde van de andere partij dit ook doet.
• De mediator houdt zich aan het reglement van de Mediatorsfederatie Nederland (MfN). Hierin staat onder andere dat hij een geheimhoudingsplicht heeft en onafhankelijk, neutraal en voortvarend moet optreden. Als u voor mediation kiest, dan krijgt u dit reglement toegezonden.